“Τα μπουγαδόνερα της Αγιά Τριάδας”

 Τις τελευταίες μέρες έχει «πλημμυρίσει» το διαδίκτυο από άρθρα σχετικά με «έξυπνα» νησιά μας (π.χ. Νάξος, παραδείγματα εδώ, και εδώ) και πώς θα ωφεληθούν οι κάτοικοι αλλά και πώς, έτσι, προσελκύονται «ψηφιακοί» νομάδες και άλλες υψηλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας. Ταυτόχρονα, διάβασα με προσοχή το άρθρο του αδελφού μου Λευτέρη Βιολέττα, στο οποίο περιγράφει πως θα μπορούσε και η Σκιάθος να βαδίσει σε αντίστοιχη κατεύθυνση, και αναρωτήθηκα γιατί δεν υπάρχουν άλλα τέτοια αντίστοιχα άρθρα για την Σκιάθο; Γιατί δεν υπάρχει στο δημόσιο διάλογο μία τέτοια συζήτηση; Γιατί άλλοι πολιτικοί ταγοί, νυν, πρώην, και φερέλπιδες, δεν καταθέτουν αντίστοιχες προτάσεις; Γιατί οι ασχολούμενοι με τα κοινά δεν παρεμβαίνουν στο πολιτικό γίγνεσθαι με αντίστοιχες προτάσεις, έστω και σε άλλους τομείς, σε αυτούς που ο καθένας θεωρεί «προνομιακούς»;

Να σημειώσω εδώ, ότι τα χρήματα του ταμείου ανάκαμψης  τα οποία πολλοί τα αποκαλούν «λεφτά από τον ουρανό», θα πρέπει να εκταμιευθούν μέχρι το 2026, δηλαδή κυριολεκτικά αύριο. Το ταμείο για πρώτη φορά προβλέπει επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα μέσω ΣΔΙΤ. Επίσης μέχρι το 2027, τρέχει το μεγαλύτερο ερευνητικό πρόγραμμα παγκοσμίως, το Horizon Europe, το οποίο επίσης επιδοτεί την έρευνα και την καινοτομία, με ειδικές προβλέψεις και ειδικούς σχεδιασμούς για την τοπική αυτοδιοίκηση.

Γιατί λοιπόν απουσιάζουν παντελώς από την δημόσια συζήτηση του νησιού αναφορές, προτροπές, κατευθύνσεις και στοχοθεσίες σχετικά με τα ανωτέρω; Γιατί για παράδειγμα να μην συμμετάσχει και η Σκιάθος σε ένα από τα πολλαπλά προγράμματα περί έξυπνων δικτύων, ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, αειφόρου ανάπτυξης, βιοποικιλότητας, παρακολούθησης θαλάσσιων πόρων μέσω ευφυών δικτύων;

Την απάντηση μου την έδωσε σε ανύποπτο χρόνο ένας εν ενεργεία πολιτικός άνδρας ένα απόγευμα που πίναμε καφέ και αγναντεύαμε το Μπούρτζι. Η ερώτηση μου ήταν περίπου η ίδια, γιατί δηλαδή υπάρχει δυσκολία να ξεκινήσει ένας τέτοιος δημόσιος διάλογος στον τόπο μας;

«Γιατί ρε Γιωργό, στ’ Σκιάθο κάν’νε κ’μάντο τα μπουγαδόνερα τ’ς Αγιά Τριάδας…» είπε χρησιμοποιώντας επίτηδες το τοπικό ιδίωμα και σιώπησε χαμογελώντας. Η αλήθεια είναι πως θα πρέπει να είναι κάποιος από την Σκιάθο για να αντιληφθεί την ορθότητα του επιχειρήματος, με το οποίο συμφώνησα μετά από αρκετά δευτερόλεπτα επεξεργασίας, αντιλαμβανόμενος ότι δεν εννοούσε την συγκεκριμένη γειτονιά, αλλά συγκεκριμένες πρακτικές.

Κατά την ταπεινή γνώμη μου, σύμφωνα με το γνωστό ρητό, το «ψάρι βρωμάει από το κεφάλι». Η νυν δημοτική αρχή και ο Δήμαρχος του τόπου, κ. Θ. Τζούμας αδυνατούν να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων. Εκτός του ότι ο ίδιος ο κ. Τζούμας δεν φαίνεται να διαθέτει τα απαραίτητα προσόντα της θέσης, έχει επίσης καταφέρει να εκδιώξει ή να παροπλίσει τις όποιες φωνές θα μπορούσαν να συνεισφέρουν σε αυτή την κατεύθυνση. Επιπλέον, η ενασχόληση με την μικροπολιτική και οι προσωπικές αψιμαχίες και εμπάθειες, δεν αφήνουν χώρο και χρόνο να ασχοληθούμε με αυτό που θα ονομάζαμε «μεγάλη εικόνα», να καταστρώσουμε δηλαδή για το νησί ένα όραμα, μία προοπτική, μία κατεύθυνση.

Για παράδειγμα, ποιος θα ασχοληθεί με την ενσωμάτωση των λύσεων των έξυπνων πόλεων (smart cities) οι οποίες επιφέρουν σημαντικότατα οφέλη στη δημοτική αρχή, όπως εξοικονόμηση πόρων και χρήματος, αλλά και δημιουργούν πολλές και καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας που απευθύνονται πρωτίστως σε όλα αυτά τα νέα Σκιαθιτάκια που σπούδασαν και ονειρεύονται να βρουν στον τόπο τους μία σχετική δουλειά με τις σπουδές τους; Σταματώ εδώ, αφού ο κατάλογος ατελειών, δίνει απλώς το έναυσμα για να ξεκινήσει ένας τέτοιος δημόσιος διάλογος, ενόψει των επικείμενων δημοτικών εκλογών.

Ως κατακλείδα, αναφέρω ότι ο τόπος βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Ο δρόμος που θα ακολουθήσει δεν είναι καθόλου προδιαγεγραμμένος, και εξαρτάται από εμάς τους ίδιους πώς και προς τα πού θα πορευτούμε. Μπορούμε να ακολουθήσουμε τον εύκολο δρόμο του να «αφήσουμε τα πράγματα όπως έχουν», να συνεχίσουμε να προσποριζόμαστε τα μικροοφέλη μας (μία θεσούλα εδώ, ένα μικρο-όφελος παραπέρα), και να αποφασίζουμε να μας εκπροσωπούν στα κοινά άνθρωποι απαίδευτοι δίχως αντικειμενικές ικανότητες και δεξιότητες, χωρίς όραμα και προοπτική, ή απλά να αποφασίσουμε ότι τα οφέλη για τον τόπο και τα παιδιά μας θα είναι μεγάλα αν θελήσουμε το νησί να γίνει «έξυπνο». Πεδίο δόξης λαμπρόν…