Το ταξίδι ενός βιβλίου προς την Σαουδική Αραβία

Πριν δύο-τρία χρόνια βρέθηκα στην Πίζα Ιταλίας για ένα συνέδριο. Τα βράδια μεταξύ τυρού και αχλαδιού συνομιλούσα με αρκετούς Ιταλούς και φυσικά η συζήτηση περιστρεφόταν γύρω από την Ευρωπαϊκή Ένωση, τα προβλήματα που είχαν και οι δύο χώρες μας, κτλ., αλλά και το πόσο η μακρά ιστορία χωρών όπως οι δικές μας επηρεάζει το σήμερα. Κάποια στιγμή ο Νικολό, ένας Ιταλός, όντας Πιζάνος (καταγόμενος από την Πίζα), μου ανέφερε ότι στην εκκλησία που πήγαινε η μάνα του όλα αυτά τα χρόνια κάθε Κυριακή, κατά την διάρκεια μίας ανακαίνισης ανακάλυψαν μια επιγραφή πάνω από την πόρτα, η οποία αποδείχθηκε ότι ήταν γραμμένη από τον ίδιο τον Λεονάρντο Φιμπονάτσι, λαμπρό τέκνο της πόλης. Να πω την αλήθεια, εκείνη την ώρα δεν το πολυπίστεψα, ή τουλάχιστον το θεώρησα λίγο υπερβολή, γνωρίζοντας και το ταπεραμέντο των Ιταλών (ανάλογο με το δικό μας), αν και ο συνομιλητής μου φαινόταν σοβαρός και με λόγο τεκμηριωμένο. Επίσης να αναφέρω ότι ο Φιμπονάτσι είναι γνωστός στους πληροφορικούς λόγω των αριθμών φιμπονάτσι, για τους οποίους πολλές φορές είναι το πρώτο πρόγραμμα αναδρομής που καλούμαστε να γράψουμε στο πανεπιστήμιο. Ομολογώ ότι ήταν το μόνο για το οποίο μου ήταν γνωστός.

Έφυγα από την Πίζα και το έριξα στο πίσω μέρος του μυαλού μου χωρίς να το ψάξω περαιτέρω.

Κάποια στιγμή έπεσε η ματιά μου σε μία ανάρτηση του Παναγιώτη (Τάκη) Δρεπανιώτη, για την ολοκλήρωση της μετάφρασης ενός βιβλίου με τίτλο «Ο άνθρωπος των Αριθμών» και υπότιτλο «Ο Φιμπονάτσι και η επανάσταση στην αριθμητική». Τότε θυμήθηκα τον Νικολό, τον Ιταλό Πιζάνο, και την ιστορία με την εκκλησία. Έκανα μία σχετική αναζήτηση, και είδα ότι η ιστορία είχε βάση, και βέβαια έβαλα το βιβλίο στην λίστα με τα «προς αγορά» το καλοκαίρι από την Ελλάδα. Όντως το καλοκαίρι το αγόρασα, και ήρθε στο Ριάντ με αρκετά άλλα. Λόγω δύο μετακομίσεων, το βιβλίο κάπου παράπεσε και έμεινε μέσα σε ένα συρτάρι, μέχρι που πρόσφατα λόγω του εγκλεισμού στο σπίτι λόγω του COVID-19, ήρθε ξανά στην επιφάνεια και θα το είχα ήδη τελειώσει, αν δεν είχα πιαστεί να λύσω τα προβλήματα που περιγράφει!

Σας συνιστώ λοιπόν το βιβλίο ανεπιφύλακτα, όχι μόνο γιατί περιγράφει την εισαγωγή των ινδοαραβικών αριθμών στην Ευρώπη (ως γνωστόν, οι αρχαίοι Έλληνες και Ρωμαίοι, έγραφαν τους αριθμούς με γράμματα, π.χ. ΣΤ’ Τάξη) από τον ιδιοφυή μαθηματικό Λεονάρντο Πιζάνο ή Φιμπονάτσι, αλλά και γιατί έχει αρκετά προβλήματα πρακτικής αριθμητικής τα οποία μπορούν πράγματι να γίνουν σπαζοκεφαλιές και να σας κρατήσουν κυριολεκτικά άυπνους.