Ο κάθε τόπος στην Ελλάδα και πως θα αναπτύξει την διαφορετικότητα (Τα προβλήματα της Σκιάθου)
Μέρος 1ο
Αντιγράφω από την σελίδα του Τμήματος Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αιγαίου
http://www.minenv.gr/1/12/123/12303/g1230304.html
«…Οι στόχοι της στρατηγικής για την Βιώσιμη Ανάπτυξη περιλαμβάνουν την άρση της απομόνωσης, την συγκράτηση/σταθεροποίηση του νησιωτικού πληθυσμού, την ισόρροπη οικονομική ανάπτυξη, την ολοκληρωμένη διαχείριση φυσικών πόρων και την προστασία και αξιοποίηση της εθνικής φυσικής και πολιτισμικής κληρονομιάς. Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων απαιτούνται παρεμβάσεις σε σχέση με την θαλάσσια ρύπανση, ολοκληρωμένη διαχείριση φυσικών πόρων, προστασία και ανάδειξη φυσικής κληρονομιάς, προστασία και ανάδειξη πολιτισμικών πόρων, βιώσιμη ανάπτυξη οικονομικών δραστηριοτήτων, σχεδιασμός, μελέτη-κατασκευή υποδομών, διοικητική δομή και οργάνωση…»
Ας θεωρήσουμε χάριν οικονομίας χώρου ότι η άρση της απομόνωσης και η συγκράτηση/σταθεροποίηση του πληθυσμού σε νησιά όπως η Σκιάθος δεν είναι πρώτης προτεραιότητας (αν και για την απομόνωση πιστεύω ότι υπάρχει τεράστιο θέμα).
Όσον αφορά όμως στην ισόρροπη οικονομική ανάπτυξη, την ολοκληρωμένη διαχείριση φυσικών πόρων και την προστασία και αξιοποίηση της εθνικής φυσικής και πολιτισμικής κληρονομιάς, υπάρχουν τεράστια θέματα τα οποία αν δεν αντιμετωπιστούν άμεσα, το τρένο θα χαθεί οριστικά.
Εδώ ας μου επιτραπεί μία μικρή παρένθεση:
Πρέπει να γίνει άμεσα κατανοητό στις πλατιές μάζες ότι η χώρα βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι, όπως και ο πλανήτης συνολικά. Το μοντέλο ανάπτυξης που έθρεψε γενιές μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο έχει τελειώσει οριστικά. Στην Ελλάδα ειδικότερα, αυτό το μοντέλο της ανεμελιάς, του κράτους-εργοδότη και των κρατικοδίαιτων λειτουργών και των παχυλών επιδοτήσεων, μας έφερε σε ένα σημείο όπου απλά «δεν πάει άλλο». Ο κόσμος αυτός αλλάζει, και όπως συνήθως γίνεται σε αυτές τις περιπτώσεις, αλλάζει ραγδαία και συθέμελα. Μην έχοντας επίγνωση της ασημαντότητας μας δε, πιστεύουμε λανθασμένα ότι περιστρέφεται γύρω μας. Δυστυχώς δεν είναι έτσι. Ο κόσμος θα περιστρέφεται αδιαφορώντας πλήρως για το αν θα ακολουθήσουμε την πορεία του.
Στα καθ’ημάς, αυτό σημαίνει ότι όπως η Σκιάθος (και άλλα εκατοντάδες νησιά στα πελάγη μας) έγινε τουριστικός προορισμός πρώτης γραμμής, μπορεί βίαια και αναπάντεχα να σταματήσει να είναι. Δεν είναι πολύ δύσκολο. Αρκεί δύο-τρείς μεγάλοι τουριστικοί πράκτορες της Ευρώπης (που είναι και από τους μεγαλύτερους παγκοσμίως) να άρουν το ενδιαφέρον τους. Και ξαφνικά εκατοντάδες ενοικιαζόμενα δωμάτια θα περιμένουν τους «βαρβάρους, που δεν θα έρθουν πια».
Για αυτό και ένας από τους βασικούς στόχους της βιώσιμης ανάπτυξης, είναι η ισόρροπη οικονομική ανάπτυξη. Όλοι οι τόποι που χαρακτηρίζονται από μονοκαλλιέργεια, αντιμετωπίζουν κάποια στιγμή το φάσμα της εξολόθρευσης, της καταστροφής. Ας σκεφτούμε τις πόλεις που δημιουργήθηκαν από τους χρυσοθήρες. Όταν τελείωνε το κοίτασμα την εγκατέλειπαν όλοι, δημιουργώντας την περίφημη πόλη-φάντασμα.
Για αυτό σε τέτοια μέρη θα πρέπει να δημιουργούνται δομές τέτοιες που να εξασφαλίζουν την ανάπτυξη και σε άλλους οικονομικούς τομείς. Δεν είναι ανάγκη αυτοί οι τομείς να παρουσιάσουν την ίδια ανάπτυξη με τον τουριστικό τομέα. Είναι απαραίτητο όμως να υπάρχουν, ώστε και οι τοπικοί πληθυσμοί να εκφράζονται μέσα από την διαφορετικότητα, και οι κατά καιρούς υφέσεις του πρωτογενούς τομέα να έχουν μικρότερες επιπτώσεις.
Αυτοί οι τομείς μπορεί να είναι τόσο στην παραμελημένη γεωργία, όπου υπάρχουν οι δομές για την παραγωγή ελαιόλαδου, στην ανάπτυξη της οινοποιίας (η οποία γνώριζε μεγάλη ανάπτυξη στο παρελθόν στην Σκιάθο) η οποία παγκοσμίως είναι πολύ προσοδοφόρα ενασχόληση, όσο και σε τομείς όπως η αλιεία και η εκτροφή αλιευμάτων. Όλα αυτά όμως πρέπει να ακολουθήσουν τις επιταγές της νέας εποχής. Τα προϊόντα αυτά θα πρέπει να είναι βιολογικά, συσκευασμένα σε τοπικές συσκευασίες και να συνοδεύονται από βιβλία, συνταγές, ιατρικές συμβουλές κτλ, όπως και να υποστηρίζονται από εστιατόρια και ταβέρνες όπου θα αναδεικνύονται τοπικά προϊόντα. Θα πρέπει δηλαδή να αναπτυχθεί μία ολόκληρη βιομηχανία –βιοτεχνία υποστήριξης των τοπικών προϊόντων, όπως συμβαίνει σε όλες τις χώρες του κόσμου.
Όσον αφορά στην βιώσιμη ανάπτυξη –κύριο μέλημα όλων των προηγμένων κοινωνιών σήμερα- θα πρέπει τάχιστα να αλλάξει η φιλοσοφία τόσο των πολιτών, αλλά κυρίως των πολιτικών ταγών, οι οποίοι προφανώς δίνουν κατευθύνσεις και χαράσσουν δρόμους. Βιώσιμη ανάπτυξη, σημαίνει απλά ότι δεν κόβουμε σιγά-σιγά τα δέντρα από ένα βουνό γιατί κάποια στιγμή και τα δέντρα θα τελειώσουν, και το βουνό θα μείνει φαλακρό. Σημαίνει ότι δεν ψαρεύουμε τα τελευταία ψάρια σε έναν ύφαλο μέχρις ενός, γιατί αύριο δεν θα υπάρχει ούτε λέπι να πιάσουμε. Η λογική όμως της επαναχρησιμοποίησης και διατήρησης των φυσικών πόρων, σημαίνει άλλο μοντέλο ανάπτυξης, εισαγωγή της ευαισθητοποίησης αυτής στις κρίσιμες μικρές ηλικίες, και συνεχή αγώνα με τα μικροσυμφέροντα και τις συντεχνίες.
Ένα άρθρο για τα αλιεύματα που κινδυνεύουν και τις πολιτικές διαχείρισης τους εδώ,
http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=139520
Συνεχίζεται………………
Αντιγράφω από την σελίδα του Τμήματος Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αιγαίου
http://www.minenv.gr/1/12/123/12303/g1230304.html
«…Οι στόχοι της στρατηγικής για την Βιώσιμη Ανάπτυξη περιλαμβάνουν την άρση της απομόνωσης, την συγκράτηση/σταθεροποίηση του νησιωτικού πληθυσμού, την ισόρροπη οικονομική ανάπτυξη, την ολοκληρωμένη διαχείριση φυσικών πόρων και την προστασία και αξιοποίηση της εθνικής φυσικής και πολιτισμικής κληρονομιάς. Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων απαιτούνται παρεμβάσεις σε σχέση με την θαλάσσια ρύπανση, ολοκληρωμένη διαχείριση φυσικών πόρων, προστασία και ανάδειξη φυσικής κληρονομιάς, προστασία και ανάδειξη πολιτισμικών πόρων, βιώσιμη ανάπτυξη οικονομικών δραστηριοτήτων, σχεδιασμός, μελέτη-κατασκευή υποδομών, διοικητική δομή και οργάνωση…»
Ας θεωρήσουμε χάριν οικονομίας χώρου ότι η άρση της απομόνωσης και η συγκράτηση/σταθεροποίηση του πληθυσμού σε νησιά όπως η Σκιάθος δεν είναι πρώτης προτεραιότητας (αν και για την απομόνωση πιστεύω ότι υπάρχει τεράστιο θέμα).
Όσον αφορά όμως στην ισόρροπη οικονομική ανάπτυξη, την ολοκληρωμένη διαχείριση φυσικών πόρων και την προστασία και αξιοποίηση της εθνικής φυσικής και πολιτισμικής κληρονομιάς, υπάρχουν τεράστια θέματα τα οποία αν δεν αντιμετωπιστούν άμεσα, το τρένο θα χαθεί οριστικά.
Εδώ ας μου επιτραπεί μία μικρή παρένθεση:
Πρέπει να γίνει άμεσα κατανοητό στις πλατιές μάζες ότι η χώρα βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι, όπως και ο πλανήτης συνολικά. Το μοντέλο ανάπτυξης που έθρεψε γενιές μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο έχει τελειώσει οριστικά. Στην Ελλάδα ειδικότερα, αυτό το μοντέλο της ανεμελιάς, του κράτους-εργοδότη και των κρατικοδίαιτων λειτουργών και των παχυλών επιδοτήσεων, μας έφερε σε ένα σημείο όπου απλά «δεν πάει άλλο». Ο κόσμος αυτός αλλάζει, και όπως συνήθως γίνεται σε αυτές τις περιπτώσεις, αλλάζει ραγδαία και συθέμελα. Μην έχοντας επίγνωση της ασημαντότητας μας δε, πιστεύουμε λανθασμένα ότι περιστρέφεται γύρω μας. Δυστυχώς δεν είναι έτσι. Ο κόσμος θα περιστρέφεται αδιαφορώντας πλήρως για το αν θα ακολουθήσουμε την πορεία του.
Στα καθ’ημάς, αυτό σημαίνει ότι όπως η Σκιάθος (και άλλα εκατοντάδες νησιά στα πελάγη μας) έγινε τουριστικός προορισμός πρώτης γραμμής, μπορεί βίαια και αναπάντεχα να σταματήσει να είναι. Δεν είναι πολύ δύσκολο. Αρκεί δύο-τρείς μεγάλοι τουριστικοί πράκτορες της Ευρώπης (που είναι και από τους μεγαλύτερους παγκοσμίως) να άρουν το ενδιαφέρον τους. Και ξαφνικά εκατοντάδες ενοικιαζόμενα δωμάτια θα περιμένουν τους «βαρβάρους, που δεν θα έρθουν πια».
Για αυτό και ένας από τους βασικούς στόχους της βιώσιμης ανάπτυξης, είναι η ισόρροπη οικονομική ανάπτυξη. Όλοι οι τόποι που χαρακτηρίζονται από μονοκαλλιέργεια, αντιμετωπίζουν κάποια στιγμή το φάσμα της εξολόθρευσης, της καταστροφής. Ας σκεφτούμε τις πόλεις που δημιουργήθηκαν από τους χρυσοθήρες. Όταν τελείωνε το κοίτασμα την εγκατέλειπαν όλοι, δημιουργώντας την περίφημη πόλη-φάντασμα.
Για αυτό σε τέτοια μέρη θα πρέπει να δημιουργούνται δομές τέτοιες που να εξασφαλίζουν την ανάπτυξη και σε άλλους οικονομικούς τομείς. Δεν είναι ανάγκη αυτοί οι τομείς να παρουσιάσουν την ίδια ανάπτυξη με τον τουριστικό τομέα. Είναι απαραίτητο όμως να υπάρχουν, ώστε και οι τοπικοί πληθυσμοί να εκφράζονται μέσα από την διαφορετικότητα, και οι κατά καιρούς υφέσεις του πρωτογενούς τομέα να έχουν μικρότερες επιπτώσεις.
Αυτοί οι τομείς μπορεί να είναι τόσο στην παραμελημένη γεωργία, όπου υπάρχουν οι δομές για την παραγωγή ελαιόλαδου, στην ανάπτυξη της οινοποιίας (η οποία γνώριζε μεγάλη ανάπτυξη στο παρελθόν στην Σκιάθο) η οποία παγκοσμίως είναι πολύ προσοδοφόρα ενασχόληση, όσο και σε τομείς όπως η αλιεία και η εκτροφή αλιευμάτων. Όλα αυτά όμως πρέπει να ακολουθήσουν τις επιταγές της νέας εποχής. Τα προϊόντα αυτά θα πρέπει να είναι βιολογικά, συσκευασμένα σε τοπικές συσκευασίες και να συνοδεύονται από βιβλία, συνταγές, ιατρικές συμβουλές κτλ, όπως και να υποστηρίζονται από εστιατόρια και ταβέρνες όπου θα αναδεικνύονται τοπικά προϊόντα. Θα πρέπει δηλαδή να αναπτυχθεί μία ολόκληρη βιομηχανία –βιοτεχνία υποστήριξης των τοπικών προϊόντων, όπως συμβαίνει σε όλες τις χώρες του κόσμου.
Όσον αφορά στην βιώσιμη ανάπτυξη –κύριο μέλημα όλων των προηγμένων κοινωνιών σήμερα- θα πρέπει τάχιστα να αλλάξει η φιλοσοφία τόσο των πολιτών, αλλά κυρίως των πολιτικών ταγών, οι οποίοι προφανώς δίνουν κατευθύνσεις και χαράσσουν δρόμους. Βιώσιμη ανάπτυξη, σημαίνει απλά ότι δεν κόβουμε σιγά-σιγά τα δέντρα από ένα βουνό γιατί κάποια στιγμή και τα δέντρα θα τελειώσουν, και το βουνό θα μείνει φαλακρό. Σημαίνει ότι δεν ψαρεύουμε τα τελευταία ψάρια σε έναν ύφαλο μέχρις ενός, γιατί αύριο δεν θα υπάρχει ούτε λέπι να πιάσουμε. Η λογική όμως της επαναχρησιμοποίησης και διατήρησης των φυσικών πόρων, σημαίνει άλλο μοντέλο ανάπτυξης, εισαγωγή της ευαισθητοποίησης αυτής στις κρίσιμες μικρές ηλικίες, και συνεχή αγώνα με τα μικροσυμφέροντα και τις συντεχνίες.
Ένα άρθρο για τα αλιεύματα που κινδυνεύουν και τις πολιτικές διαχείρισης τους εδώ,
http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=139520
Συνεχίζεται………………
Σχόλια